Nhà máy luyện chì đã sẵn sàng nổi lửa

Dàn thiêu kết mới công suất 50 tấn/ngày đêm - ảnh Hữu Thung

Sẵn sàng nổi lửa

Ông Nguyễn Trần Nhất, Phó tổng giám đốc BKC đã khẳng định như vậy hôm 28/7, sau khi đã trực tiếp xuống công trường kiểm tra các hạng mục của Dự án. Tại xưởng thiêu kết, dàn máy thiêu kết hoàn toàn mới, dài hơn 30m đã được lắp đặt hoàn chỉnh trông đồ sộ, bề thế như một “pháo đài thép”. Đây là một trong hai hạng mục quan trọng nhất của Dự án (cùng với hệ thống lò luyện). Hệ thống này chính là nơi thiêu kết tinh quặng chì sunfua (PbS) vốn là nguồn nguyên liệu phổ biến ở các mỏ của BKC và trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn, để tạo ra ôxít chì (PbO) trước khi đưa vào lò luyện thành chì kim loại 98%. Dàn máy thiêu kết này có công suất hơn 50 tấn/ngày đêm, cao gấp 3,3 lần so với hệ thống thiêu kết cũ. Tỷ lệ đông kết đạt trên 70%, cũng cao gấp 2,3 lần. Ngoài ra công nghệ của hệ hống mới cũng tiết kiệm nhiên liệu, nhân công và thân thiện với môi trường hơn hệ thống cũ nhờ vận hành với một chu trình khép kín và tự động hoá cao. Toàn bộ khí thải cũng như xỉ thải đều được xử lý khép kín trước khi đưa vào hệ thống lưu trữ.

Đối với hạng mục lò luyện, lò cũ cũng đã được thay thế bằng hệ thống lò luyện mới ngay tại vị trí cũ. Những cấu kiện bằng thép cỡ lớn như phễu tiếp liệu, thân lò, ống thu bụi rất “khủng” được sơn màu nâu đỏ trông rất bắt mắt và nổi bật giữa màu xanh bạt ngạt của vùng đồi núi Chợ Đồn. Các thiết bị này được nhập khẩu theo hợp đồng EPC từ Trung Quốc. Trong hai tháng qua, các chuyên gia kỹ sư nước ngoài và Việt Nam miệt mài lắp ráp. Cùng sử dụng phương pháp hỏa luyện nhưng loại lò mới này được đánh giá là tiên tiến hơn nhiều so với kiểu lò cũ, cho năng suất cao, hiệu suất thu hồi tốt, hoàn nguyên mạnh, dễ thao thác và khắc phục được ảnh hưởng xấu tới môi trường. Hiện nay, hơn 90% sản lượng chì của thế giới cũng được sản xuất bằng phương pháp này. Về nguyên lý vận hành thì sản phẩm sau quá trình thiêu kết (cục thiêu kết) được đưa vào lò luyện này cùng với than cốc để làm nhiên liệu rồi sử dụng nhiệt trên 1000^o C và gió để nung cục thiêu kết. Nguyên liệu sẽ nóng chảy và giải phóng chì kim loại khỏi các tạp chất khác như xỉ, sten sau đó chảy xuống phía đáy lò vì có trọng lượng riêng lớn nhất rồi ra ngoài, đổ vào khuôn.

Ngoài 2 hạng mục quan trọng nhất là dàn thiêu kết và lò luyện, các hạng mục khác cũng đã hoàn thành như hệ thống ống thu bụi, nhà thu bụi, giàn ống làm lạnh; đường ray để vận chuyển xỉ đồng, kho chứa nguyên liệu, bể nước làm mát tuần hoàn, đầu tư xe xúc lật, xe nâng, khu vực phối liệu, khu vực xử lý xỉ thải. Nguyên, nhiên liệu cho việc chạy thử nhà máy cũng đã được tập kết ở các vị trí cần thiết.

Thời gian kỷ lục

Có mặt ở công trường trưa  28/7, tôi thấy anh Bế Xuân Hải, cán bộ cơ điện Phòng kỹ thuật đang dán những ký hiệu chỉ dẫn cho hệ thống điện của nhà máy. Trò chuyện với anh Hải, anh phấn khởi cho biết: “các hạng mục đã hoàn thành từ hôm qua, sẵn sàng cho việc chạy thử rồi”. Ở các vị trí khác, các công nhân chủ yếu làm những công việc phụ như dọn dẹp, lau chùi, kiểm tra, vận hành thử các một số thiết bị điện…

Lò luyện mới hiện đại, tiên tiến - ảnh Hữu Thung

Có thể nói, Dự án cải tạo dây chuyền luyện chì này được triển khai trong một khoảng thời gian kỷ lục. Nếu tính từ khi bắt đầu có quyết định và tiến hành các thủ tục đến nay là 4 tháng, song tính từ khi bắt đầu thi công tại hiện trường chỉ diễn ra chưa đầy 2 tháng (1/6), trong khi khối lượng công việc rất lớn, từ tháo dỡ lò luyện cũ, làm bệ móng dàn máy thiêu kết, bệ móng lò luyện mới, xây dựng kho chứa nguyên liệu, xây bể nước tuần hoàn đến vận chuyển, lắp đặt thiết bị, gia công các cấu kiện đến hoàn, ráp nối các hạng mục... Phải nói đây là sự nỗ lực rất lớn của tất cả những cán bộ, công nhân, lao động BKC và chuyên gia tham gia dự án với mong muốn sớm đưa nhà máy vào vận hành. Lúc đầu khi TGĐ đưa ra “tối hậu thư” phải hoàn thành dự án trong 45 ngày, không ít người hoài nghi hoặc lo lắng sợ không thể thực hiện được, tuy nhiên bằng sự quyết liệt trong chỉ đạo điều hành và sắp xếp các khâu khoa học, hợp lý cùng với sự quyết tâm cao độ, dự án đã được triển khai đúng kế hoạch đề ra. Trong quá trình triển khai, nhiều lúc anh chị em  bị phê bình, nhắc nhở ngay, thậm chí tranh cãi, cọ xát với nhau hết sức gay gắt do chậm tiến độ như cung ứng vật tư hay các hạng mục bể nước tuần hoàn, kho chứa nguyên liệu. “Việc thẳng thắn phê bình, nhắc nhở và cọ xát là bình thường, thậm chí cần thiết để anh em rút kinh nghiệm và nâng cao ý thức cũng như năng lực chuyên môn trong công việc. Có như vậy thì giờ đây tiến độ mới hoàn thành kịp”- Phó tổng giám đốc Nguyễn Trần Nhất nói.

Tuy nhiên, sau 2 tháng thi công khẩn trương, việc cải tạo dây chuyền luyện chì công suất 5.000 tấn thuộc Dự án nhà máy luyện chì công suất 10.000 tấn với tổng vốn đầu tư là  27 tỷ đồng đã hoàn thành, hứa hẹn một sức bật mới cho BKC nói riêng và ngành công nghiệp của Bắc Kạn khi nhà máy sẽ vận hành kỹ thuật vào ngày 1/8 tới. Sau đó 1 tuần, nhà máy sẽ nghỉ để hiệu chỉnh kỹ thuật lần cuối đảm bảo đạt được các chỉ tiêu kỹ thuật mới nghiệm thu bàn giao.

Mạnh Cường – Hữu Thung